کراتینه مو

این روزها در تبلیغات مربوط به شامپوها، رنگ موها و مواد شیمیایی صاف کننده مو به ماده‌ای معجزه‌گر به نام کراتین برای صاف کردن مو اشاره می‌شود که نقش پررنگی در حالت‌دهی به موها به خصوص خارج شدن از حالت وزوزی به حالت صاف، لخت و درخشان دارد. داشتن موهایی شفاف، براق، خوش حالت و آبشارگونه مانند آنچه در تبلیغات دیده می‌شود برای هر زنی جذاب و خواستنی است و عده‌ای نیز حاضرند با هزینه‌ای گزاف و حتی با قبول خطر به این تصویر ذهنی جامه عمل بپوشانند.
سيبارا در اين مقاله بيان مي كند كه کراتین چیست و چه ویژگی معجزه‌گری دارد؟

کراتین چیست؟
کراتین پروتئین اصلی موجود در مو، دندان و ناخن هاست که نقش مهمی در صافی و درخشندگی موها دارد. افرادی که موهای فر یا وز دارند در ساختمان موی خود این پروتئین را به اندازه کافی ندارند.

کراتینه کردن مو یکی از روش‌های رایج صاف کردن مو در آرایشگاه‌ها و بر طرف کردن وز موهاست که اصطلاحا به آن «صاف کننده معجزه‌گر» لقب می‌دهند. در واقع کراتینه کردن به عنوان روشی موثر برای صاف کردن مو به کار می‌رود.

برای صاف کردن مو محصول کراتین روی موهای فر یا وز مالیده می‌شود سپس توسط یک سشوار داغ جذب مو می‌شود. در این روش کراتین وارد فضاهای خالی کوتیکول مو می‌شود و آن را پر می‌کند سپس کراتین از روی مو شسته می‌شود.

کراتینه کردن حدود یک ساعت و نیم یا بیشتر طول می‌کشد و حدود دو تا دو ماه و نیم دوام دارد. مدت زمان این کار بستگی به بلندی موهای فرد دارد. پیشنهاد می‌شود کراتینه کردن مو بعد از رنگ کردن انجام شود تا نتیجه بهتری به همراه داشته باشد.

کراتینه کردن برای چه کسانی مناسب است؟
به طور کلی دو نوع کراتینه وجود دارد. یک نوع کراتینه برای احیای موقتی موهای آسیب دیده ناشی از دکلره و سایر مواد شیمیایی به کار می‌رود. در این صورت بسته معمولا به میزان آسیب دیدگی مو توصیه می‌شود در چند نوبت کراتینه انجام شود. این نوع کراتینه مانند ویتامینه کردن است و البته اثر آن از ویتامینه محسوس‌تر است.

نوع دیگری از کراتینه وجود دارد که علاوه بر احیای موهای سوخته و آسیب دیده، خاصیت صاف کنندگی نیز دارد. با این روش، مو حالت صاف و ابریشمی می‌گیرد.

محصولات کراتینه از ترکیبات پروتئینی تشکیل می‌شوند و مشخص نیست تاثیر ترمیم‌کنندگی آن بیشتر ادعا است یا حقیقت؟
چراکه این نوع کراتین نوعی پروتئین صنعتی ساخته دست بشر است که به کراتین طبیعی پوست و مو شباهت دارد. این پروتئین ممکن است به صورت کاذب استحکام مو را به آن برگرداند اما مسلما خاصیت دائمی یا حتی درمان‌کنندگی ندارد.
متخصصان پوست و مو معتقدند: پروتئین از طریق مو جذب نمی‌شود. پروتئین باید به شكل خوراكی خورده شود سپس جذب بدن شده و از طریق خون به فولیکول‌های مو برسد.

متخصصان پوست کراتینه را توصیه نمی‌کنند
امروزه ثابت شده است کراتینه کردن موها تنها اثر موقت روی موها دارد و کمک چندانی به استحکام مو نمی‌کند و ضررهایی هم دارد.
این پروتئین باعث قرمزی، خارش و التهاب پوست سر می‌شود و در دراز مدت شادابی مو را از بین می‌برد. در نهایت نیز باعث ریزش مو می‌شود.
در واقع در کراتینه‌هایی که همراه با نرم کنندگی است علاوه بر پروتئین کراتین، ماده‌ای به نام فرمالدئید به کار رفته است. مصرف محصولاتی که حاوی این ماده هستند توصیه نمی‌شود زیرا فرمالدئید ممکن است باعث ایجاد حساسیت و آسیب‌های جدی به پوست شود.
مطابق اعلام سازمان غذا و داروی آمریکا( FDA )، محصولات کراتینی که حاوی غلظت‌های بیش از دهم درصد فرمالدئید هستند در بسیاری موارد باعث سوزش چشم، بینی، گلو، خارش و سوزش پوست می‌شود.
میزان فرمالدئید مورد استفاده در محصولات کراتینه کردن موها، بستگی به جنس محصول دارد. به طور کلی استفاده از فرمالدئید کمتر از 2 درصد مشکل‌زا نیست اما در بسیاری از محصولاتی که برای کراتینه مو به کار می‌رود (حتی مارک‌های بسیار معروف) درصدهای بیشتری فرمالدئید گزارش شده است؛ حتی تا 12 درصد که برای سلامتی بسیار خطرناک است.
همچنین وجود فرمالدئید در هوا ممکن است باعث ایجاد عفونت‌های دستگاه تنفس، آلرژی و آسم در کودکان شود. فرمالدئید، یک ماده سرطان‌زاست که تقریبا در اغلب محصولات کراتینه مو یافت می‌شود. اگر چه بیشتر سالن‌های زیبایی از ماسک‌ مو برای پاک کردن فرمالدئید استفاده می‌کنند ولی هیچ روشی وجود ندارد که از جذب مقدار بسیار کم فرمالدئید از سطح پوست پیشگیری کند.
فرمالدئید خاصیت بالقوه شدیدی برای بروز سرطان دارد. مقدار بالای درصد ماده فرمالدئید باعث ایجاد گاز آسیب‌رسان در حد خطرناکی می‌شود که مجاورت دائمی با این گاز ممکن است منجر به بروز مشکلاتی برای شخص آرایشگر و اشخاص اطراف او شود.

مهم‌ترین عوارض کراتینه کردن موها عبارتند از :
۱ - خطر سرطان
فرمالدئید، یک ماده سرطان‌زاست که تقریبا در اغلب محصولات کراتینه مو یافت می شود. اگرچه برخی شرکت‌ها سعی کرده‌اند فرمالدئید را از محصولات کراتینه خود حذف یا اندک کنند اما این مواد نتایج دلخواه را ندارند چرا که قدرت صاف‌کنندگی موها به دلیل وجود فرمالدئید است.

۲ - ریزش مو
مشکل بزرگ دیگر پس از کراتینه کردن ریزش مو است. موها پس از اولین شست وشو از ریشه شروع به ریزش می‌کنند حتی اگر از محصولات مراقبت مو که برخی توصیه می‌کنند، استفاده شود. غیر از ریزش مو، نازک شدن مو نیز چند هفته پس از کراتینه مو دیده شده است. در این شرایط مراجعه به پزشک متخصص برای بررسی علت ریزش مو ضروری است و ممکن است نیاز به مصرف داروهای ضد ریزش مو باشد.

۳ - تخریب ساختمان مو
ممکن است موها بلافاصله پس از کراتینه کردن، براق و درخشنده شوند ولی این اتفاق دوام زیادی ندارد و ۳-۲ هفته پس از کراتینه کردن، قوام و بافت مو تغییر خواهد کرد. موها خشک و شکننده می‌شوند ولی فرم فر یا وز مو تغییر کرده و صاف شده است. بنابراین ممکن است توقعی که شما از صاف شدن مو در نظر داشتید پس از ۲ یا ۳ بار شستن تامین نشود.

4– واکنش‌های حساسیتی
کراتینه کردن مو ممکن است با بروز واکنش‌های آلرژیک برای برخی افراد همراه باشد. این علائم شامل خارش و دانه‌های قرمز رنگ است که علائم معمول آلرژی محسوب می‌شود.
باید توجه داشته باشید اگر زمینه آلرژی دارید در انتخاب این روش کمی تامل کنید. در غیر این صورت حداکثر سالی یک بار این عمل را انجام دهید. سعی کنید به جای کراتینه کردن مو، تغذیه خود را بهتر کنید، میوه، لبنیات، پروتئین و سبزیجات بیشتری مصرف کنید، رفتار مناسب‌تری با مو داشته باشید و شانه کردن و سشوار کشیدن را به حد تعادل برسانید.

کراتینه برای خانم‌های باردار ممنوع
کراتینه کردن مو حتی با موادی که فرمالدئید ندارند برای زنان باردار و در دوران شیردهی توصیه نمی‌شود زیرا مواد شیمیایی که در این محصولات استفاده می‌شود به جنین آسیب می‌رساند و ممکن است باعث مشکلاتی از جمله نقص نوازد هنگام تولد شود.

آن کیفیت مویی که خداوند به ما داده، بهترین است. اما گاهی ما خودمان موهای‌مان را نابود می‌کنیم؛ با رنگ کردن‌های متعدد، استفاده از مواد شیمیایی مختلف روی مو، اتو کردن‌ها، سشوار کشیدن‌های پیاپی و ... و بعد دنبال راهکاری برای ترمیم تمام این آسیب‌های مو می‌گردیم.